Vele levens later, in een wereld waar de melkbussen hooguit in een museum staan, waar pizzadrones en tostiparachutes je eten thuis kunnen brengen en geld al lang niet meer iets is wat je in je hand hebt, is er nog wel Rabobank. Nauwelijks nog spaarvarkens, en het beeld van ‘kerk, café, bank’ is bij mensen onder 40 een abstract begrip. Maar de oorspronkelijke coöperatie blijkt 125 jaar na de start nog altijd springlevend. Op vele vlakken, zo ook het vraagstuk van betaalbaar wonen.

“De maat is vol. Rentes stijgen de pan uit.” De mannen in het koffiehuis keken elkaar aan en wisten dat het nu anders moest. Geen geld meer lenen van onbekende hoge heren, die het verschil nog niet wisten tussen een koolraap en een aardappel. Het met elkaar oplossen. Zoals ze dat ook in Duitsland al deden. Dat was het plan.

De wooncoöperatie heeft veel weg van de vroegere boerencoöperaties eind 19^e eeuw: zelfhulp, samen geld inleggen voor een groter geheel. Wonen met gemeenschappelijke woonkamer, keuken of tuin. Zelfbestuur, zorg, duurzamer, minder grondgebruik, en blijvend lagere woonkosten zijn de oogst van deze soort coöperatie anno 2023.

Ook de Tweede Kamer ziet het nut van deze vorm van collectief wonen. In oktober werd landelijk 40 miljoen beschikbaar gemaakt voor een fonds om wooncoöperaties te stimuleren. Wederom is Rabobank gangmaker in een collectieve aanpak en springt bij om wooncoöperaties van de grond te krijgen. 125 jaar, en nog lang niet met pensioen.

Zo zal het ongeveer gegaan zijn, 125 jaar geleden. Vanaf toen verenigden boeren en tuinders zich om elkaar te helpen met leningen voor de productie van voedsel. De eerste boerenleenbanken waren een feit.

En het werkte. Wat Raiffeisen (de Ra van Rabobank) in Duitsland bedacht, bleek ook in Nederland een gouden greep. Direct betrokken zijn bij de sores van de boeren in je buurt. Boerenleenbanken schoten als paddenstoelen uit de grond in het Zuiden, boven de rivieren gebeurde hetzelfde onder de naam Raiffeisen.